Sissy Records. Ekstra odskocznia od ciężkich przypadków

Na pewnym etapie tak. Moim pierwszym wielkim marzeniem była praca w radiu. Myślałem, że to zupełnie nierealne, wręcz absurdalne, ale udało mi się je spełnić. Wytwórnia przyszła później. Wracałem wtedy z Dżałówą [Markiem Jałowieckim, liderem zespołu Generał Stilwell] z Mysłowic do Warszawy. Gadamy o różnych rzeczach i on pyta: "Czytałeś Wierność w stereo"? Mówię, że nie i widzę kontem oka, jak wychyla się w fotelu, patrzy czy to na pewno ja. "Naprawdę? Przecież to książka o nas!". Przeczytałem i wtedy zapragnąłem wydawać płyty. Chciałem być jak Rob Fleming, tylko może trochę lepiej radzić sobie z ludźmi i być mniejszym dupkiem.

Zabawne jest to, że naprawdę tak mi się wydawało. Zauważyłem to, kiedy zacząłem robić składanki. Kupowałem płyty i kasety, i odkrywałem, że single niekoniecznie są najlepszymi piosenkami. Do moich obowiązków w Zic Zacu [jednej z najważniejszych polskich wytwórni lat 90., wydającej m.in. Kayah, De Mono i Kazika] należało proponowanie piosenek rozgłośniom radiowym i te moje wybory okazywały się skuteczne. To mnie utwierdziło w przekonaniu, że dobrze słyszę muzykę. Ale megalomanią bym tego nie nazwał.

Nie musi, ale ja nie stosowałem kryterium "dobre do radia", wręcz starałem się z nim walczyć. Zawsze starałem się, żeby to była najlepsza piosenka. Choć muszę się też przyznać do błędu - późno zdałem sobie sprawę z tego, że piosenka to nie tylko melodia. Wszystko przez to, że długo słuchałem głównie anglosaskich płyt, bo dobrych polskich było niewiele, więc tekst nie był dla mnie zbyt istotny. Na szczęście skumałem, że piosenka porusza mnie również dlatego, że ktoś mi coś ważnego mówi. Każe mi się zastanowić i przytaknąć: "Rzeczywiście, tak jest". Walczyłem o piosenki, z którymi się utożsamiałem, bo chciałem, żeby inni też poczuli to, co ja.

Cieszę się, że przeskoczyłem ten etap i nie musiałem ryzykować własnym hajsem (śmiech). Jestem wdzięczny Biljanie [Bakić, ówczesnej szefowej BMG, obecnie CEO Jazzboya] za jej wsparcie, koleżankom i kolegom z BMG za pomoc. Dzięki temu prowadzenie Sissy okazało się łatwe. Bez nich pewnie nie odważyłbym się wydawać tych wszystkich dziwnych rzeczy. Byłem głęboko przekonany, że jeżeli tylko te płyty ujrzą światło dzienne, to poruszą ludzi tak, jak mnie poruszyły, ale nie wiem, czy zdecydowałbym się zrobić ten pierwszy krok.

Tak, należały do niej BMG, Sony, EMI, Warner i Universal. W tamtym czasie miałem audycje w kilku radiach. Nie czekałem, aż dostanę przesyłkę z nową promowaną w tym tygodniu piosenką, tylko robiłem regularne objazdy po tych firmach. Znałem się z właściwymi ludźmi, więc otwierali mi swoje szafy, a ja grzebałem i wyciągałem interesujące mnie płyty i single. BMG charakteryzowało się tym, że miało najgorszą szafę. Oprócz Spiritualized i Death In Vegas niewiele w niej było... Ale właśnie koleżka z BMG zaczął pewnego dnia dopytywać, co ja właściwie robię i czy mi się nie nudzi, bo szukają kogoś do pracy, do promocji radiowej w dziale polskim. Zgodziłem się. Na początek dostałem aktualny zestaw singli. Pamiętam, że przesłuchałem je w wannie. Straszne to było... Na zebraniach działu polskiego miałem zawsze dużo do powiedzenia i głównie były to słowa krytyki, więc od początku uchodziłem za niepokornego. Miałem za to dobry kontakt z Biljaną. Myślę, że kumaliśmy się gdzieś wyżej, poza sferą pracy. Poruszały nas te same filmy i piosenki, a w****iali ci sami ludzie. Jeździliśmy na różne koncerty w Europie, które zwykle były tak dobre, że z każdego z nich wychodziłem chory z zazdrości. Chciałem, żeby tak było u nas. Zwiastunem zmian miała być płyta "Dni wiatru" Ścianki. Byłem totalnie podjarany tym, że BMG ją wyda. Ale dwa miesiące przed premierą okazało się, że podpisanie Ścianki to pomyłka, że ten materiał to dżuma i nieporozumienie. Już wcześniej rozmawialiśmy z Biljaną o sublabelu, który mógłby wydawać rzeczy za***iste, ale nie gwarantujące sukcesu sprzedażowego i na szczęście doszła do wniosku, że to jest właśnie ten moment.

Andrzeja Smolika. Kolegowaliśmy się, jeździliśmy na koncerty, z otwartą gębą słuchałem jego opowiastek i namawiałem go, żeby nagrał swoją płytę. Wtedy po prostu był muzykiem Wilków.

Nie. Kiedy do niego przychodziłem puszczał mi różne swoje rzeczy, ale nie bardzo w siebie wierzył. Mówiłem mu: "Andre, wydaj płytę". On na to: "Z czym?" "No z tym, co mi puszczasz". "Nie no, Józiu, zobacz co robią Underworld, czy Chemical Brothers, gdzie mi do tego?". Mniej więcej w tym samym czasie Perkoz przyniósł do BMG demo Homosapiens, jakimś cudem to usłyszałem i zwaliło mnie z nóg, więc była kolejna rzecz warta wydania. "Zrobimy ten label i ty go poprowadzisz" - zdecydowała Biljana. Człowieku, jaki byłem podjarany! Kiedy słyszałem, że ten label powstanie, nie śmiałem nawet proponować, żeby w czymś tam pomóc.

Zacząłem przychodzić na spotkania tzw. managementu. Raz w tygodniu kierownicy poszczególnych komórek spotykali się z szefową firmy i omawiali bieżące sprawy, strategie itp. Pałętałem się tam z Sissy. A kiedy Marek Kościkiewicz odszedł, zaczęły się poszukiwania A&R-a. W końcu na którymś spotkaniu Biljana obwieściła: "Słuchajcie, znalazłam". Zapadła cisza, pełne napięcie. "Naszym A&R-em będzie Uzek" - powiedziała i ta cisza się pogłębiła, w dodatku stała się złowroga. Przerwał ją szef sprzedaży, uderzając rękami o blat stołu: "Nie no, k***a, Biljana! Uzek jest ekstra, ale przecież on nam Golców nie przyniesie". (śmiech) Wtedy zacząłem łączyć obie funkcje.

Nie. Była tylko jedna dyrektywa - żeby do tego nie dokładać. Minimum kosztów, maksimum efektu. Ale wtedy minimum kosztów nie oznaczało, że na nic nie ma pieniędzy. Był budżet na teledyski, promocję, ekspozycję płyt w sklepach. Wydawałem to, co mi się podobało, muzykę, przy której odjeżdżałem. Innych kryteriów nie było. Dlatego można powiedzieć, że Sissy było stylistycznie niespójne, ale to zupełnie mi nie przeszkadzało. Liczyło się dla mnie to, że mogę być fanem tych artystów i kolegować się z nimi. Chodzić na ich koncerty, a potem spotykać się, pić browary i gadać.

Przez niespełna trzy lata wydaliśmy 50 tytułów, a to oznacza premierę co trzy tygodnie. Z dzisiejszej perspektywy wydaje mi się to wręcz fascynujące, że udało się to spinać. Wszystko dzięki temu, że część ludzi, którzy pracowali na etatach w BMG, z wykonawcami bardziej mainstreamowymi, odnaleźli w Sissy odskocznię od ciężkich przypadków, które mieli na co dzień. Nagle dostali tlen.

Nie, nikt nie czekał. Pamiętam swoje pierwsze rozmowy z ówczesnymi asami z różnych redakcji i  było naprawdę ciężko. Cool Kids Of Death nikt nie chciał. Nawet najbliżsi koledzy uważali, że mnie po******liło. Nawet ci, którzy są dziś szalikowcami tego zespołu.

Bo jeśli ktoś już o tych artystach pisał, to rzeczywiście entuzjastycznie. Do zmiany nastawienia do CKOD na pewno przyczynił się koncert The Strokes w Berlinie. Przyjechali po raz pierwszy do Europy, grali w Collumbiahalle. Dział zagraniczny organizował wyjazd dla dziennikarzy i wpadliśmy na pomysł, żeby do tego autobusu wsadzić Cool Kidsów. Mieli po prostu być sobą. Ledwie autobus ruszył, a Ostrowski i Cinass wyciągają browary i Wyborczą, i robią sobie zagadki z nekrologów. Zrobili wrażenie.

Tak było. Bardzo mi na tym zależało. Oprawę tych płyt robili różni ludzie związani z Sissy, z naciskiem na bliższych lub dalszych kolegów. Sporo zdjęć robiła Ania Głuszko, ówczesna dziewczyna Smolika, dziś jego żona. Ona też robiła okładki do płyt Smolika. Sławek Jurek zrobił Lenny Valentino i epkę Ścianki "Sława". Hans Lijklema zaprojektował okładki do składanek "Sissy Light" i "Sissy Sleeper". Robert Laska zrobił pamiętną sesje Ścianki w Parku Skaryszewskim. Wszystkie zdjęcia z okładek Futra i zdjęcie okładkowe na "Projekt SI 031" pochodzą z domowych archiwów Kaśki Nowickiej i Biljany. Podobnie jest z tą składanką. Ta dziewczynka przy pianinku to córka Krzyśka Ostrowskiego. Kulkidsi dbali o wszystko sami. Dlatego wygląd wydawnictw Sissy też nie był spójny, bo każdy miał swoje poczucie smaku, operował inną estetyką. Ale już to, że książeczki były starannie opracowane i zawierały wszystkie informacje, albo to, że każdemu albumowi towarzyszyły epki z okładkami nawiązującymi do dużej płyty - to już była polityka wytwórni. To było ekstra.

To, że Smolika w końcu udało się namówić, że ruszył. Producenci, którzy są jednocześnie muzykami, nie mają łatwego życia. Przychodzi moment, że muszą opowiedzieć się po którejś ze stron. Czy on będzie dalej grał na gitarce czy klawiszkach w swoim zespole, czy może będzie robił coś więcej? Złapanie w tym wszystkim równowagi jest bardzo trudne. Łatwo doprowadzić do sytuacji, że stoi do ciebie kolejka artystów i zdajesz sobie sprawę z tego, że podpisałeś kwity, wziąłeś zaliczki i jeszcze w tym roku masz wypuścić 30 płyt, a tu nie idzie... Uda się tylko kiedy nie dasz się wcisnąć w tę układankę i robisz tylko wtedy, kiedy czujesz, że możesz, a nie, kiedy wiesz, że musisz. Smolikowi się to udało. Przez te 20 lat nie zrobił żadnej bzdury. Pamiętam, jak mi kiedyś powiedział, że pracuje tylko trzy godziny dziennie. Wstaje o dziewiątej i robi do południa, bo potem już nic nie kuma. Pomyślałem wtedy, że to strasznie ekstrawaganckie podejście. Kiedy założyliśmy Jazzboya, próbowałem od Bogdana Kondrackiego wyegzekwować, żeby nie był taki leniwy jak Smolik, żeby za*****alał od rana do nocy. (śmiech) Teraz rozumiem, że Andrzej miał rację. Cieszę się, że właśnie za sprawą Sissy zaczął robić to, co robi. Poza tym jest ekstra gościem. Nie pracujemy razem, ale ciągle się kolegujemy.

Pewnie narażę się wielu osobom, ale druga płyta Cool Kids Of Death. Myślałem, że po debiucie i tych epkach, z których każda była za***ista, kiedy już nagrają drugą płytę to zyskają status Queen albo U2. (śmiech) Wydawało mi się, że nie mogą już być bardziej w****ieni, że to niepotrzebne, tym bardziej, że są starsi, bogatsi o nowe doświadczenia, o te koncerty, które zagrali, o pieniądze, które zarobili lub mogli zarobić. Nie mogłem się doczekać drugiej płyty, a kiedy ją w końcu przysłali to dostałem taki w*****ol, że nie mogłem się pozbierać. Nie mogłem zrozumieć, dlaczego tak? Po co? Przecież już to wszystko wiemy.

Po dwóch latach przyszło rozczarowanie. Powoli zaczęło wychodzić, że ci wszyscy fajni kolesie z różnych zespołów byli dla siebie mili, kiedy się spotykali, ale na boku coś buczeli pod nosem. Kiedy wydaliśmy płytę Lenny Valentino wysłałem do wszystkich zespołów z Sissy koszulki, które były stylizowane na dziecięcą piżamkę. Wróciło do mnie rykoszetem, że to słabe... Co to jest, po co to, a w ogóle to gdzie są ich koszulki? (śmiech) Nie mogłem w to uwierzyć. Wydawało mi się, że to bardzo zgrany kolektyw i na początku rzeczywiście tak było, ale zbyt szybko się skończyło. Nie wiem, może po prostu zaczęło się klasyczne napinanie mięśni i rywalizacja?

To był bardzo naturalny proces. Prawie wszyscy mieli wtedy gorszy moment. Homosapiens i Futro nigdy już nie wydali płyty. Kulkidsi zaczęli nagrywać anglojęzyczny album, czego nie mogłem zrozumieć. Lenny Valentino to była jednorazowa odskocznia Rojasa. Ze Ścianki odszedł Jacek Lachowicz, a Anthony Neale po nieszczęśliwej miłości wyjechał z Polski. Smolik podpisał się z Tomikiem, co wtedy bardzo mnie zabolało. Chyba tylko Old Time Radio trzymali się ze sobą i do dziś się trzymają. Mniej więcej w tym czasie nastąpiła fuzja Sony Music z BMG, wszyscy byliśmy zajęci swoimi sprawami.

Mogłem, ale nie chciałem tego wszystkiego robić. Sissy było za***istym doświadczeniem i świetnym czasem, sporo się nauczyłem. Między innymi tego, że nie warto robić rzeczy na siłę, za wszelką cenę.

Nie jestem w stanie żyć za kogoś. To jak z alkoholikiem, który nie będzie się leczył tylko dlatego, że go poprosisz. Albo sam do tego dojdzie, albo nic z tego nie będzie. Nie żałuję tego, że Sissy się skończyło, wręcz przeciwnie - cieszę się, że urwało się w tak za***istym momencie. Można do tych płyt dzisiaj wrócić i nie ma żadnego obciachu.

Pięć lat. Robiłem, potem wyrzucałem to, co zrobiłem, zmieniałem koncepcję i od nowa. W końcu wymyśliłem odpowiedni klucz. Na pierwszej płycie znalazły się piosenki, z których nasi wykonawcy byli najbardziej znani. Na drugiej płycie rzeczy różne, bo oprócz regularnych płyt wydawaliśmy składanki, takie jak "Projekt SI 031", gdzie pojawiali się też wykonawcy nie związani z Sissy. A na trzeciej płycie covery, bo dużo się ich uzbierało. Nigdy nie przestałem robić składanek. Kiedyś nagrywałem je na kasetach, potem na CD-Rach, mam też mnóstwo playlist porobionych w iTunesie. Męczę nimi kolegów po koncertach Korteza i staram się, żeby każdy wieczór miał inną składankę. Nikt mi tego nigdy nie zabronił, nikt mi nie powiedział w twarz, żebym wy*****alał. (śmiech) Ciągle wierzę, że te składaneczki mogą przynieść komuś radość. Nic wielkiego, świat się od tego nie zatrzyma, ale ja się czuję z tym ekstra. Szczerze mówiąc bałem się, że Sony prędzej czy później wypuści taką składankę bez mojego udziału, a tego bym nie przeżył. To nie była moja firma, nie mam do tych nagrań żadnych praw, ale bardzo się z Sissy utożsamiałem.

Przy okazji jubileuszu Sissy Records na oficjalnym kanale Homosapiens na YouTube pojawił się teledysk do utworu z Anią Dąbrowska – "Trzynastka"